تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی (تخصصی، پزشکی، حقوقی و…)

امروزه شناخت انواع ترجمه برای افرادی که با مدارک بین‌المللی سروکار دارند، اهمیت زیادی پیدا کرده است. تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی موضوعی است که بسیاری از افراد در هنگام نیاز به ترجمه مدارک خود با آن مواجه می‌شوند. در واقع، هر کدام از این دو نوع ترجمه کاربردهای متفاوتی دارند و انتخاب نادرست می‌تواند باعث اتلاف وقت و هزینه شود. بر همین اساس می‌خواهیم به شکل دقیق تفاوت ترجمه رسمی و تخصصی را بگوییم تا شما بتوانید با آگاهی کامل، نوع ترجمه مناسب برای نیازهای خود را انتخاب کنید.

تعریف ترجمه رسمی

ترجمه رسمی نوعی از ترجمه است که توسط مترجمان دارای مجوز رسمی از قوه قضاییه انجام می‌شود. تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی در این است که ترجمه رسمی دارای اعتبار قانونی بوده و در ادارات دولتی، سفارتخانه‌ها و مراکز آموزشی پذیرفته می‌شود. مترجم رسمی پس از ترجمه متن، آن را مهر و امضا می‌کند و با درج شماره مخصوص، مسئولیت صحت ترجمه را بر عهده می‌گیرد. این نوع ترجمه برای اسناد مختلف از جمله ترجمه رسمی مدارک هویتی، مدارک تحصیلی، اسناد قضایی و سایر مدارکی که نیاز به تأیید رسمی دارند، کاربرد دارد.

تعریف ترجمه تخصصی

ترجمه تخصصی به نوعی از ترجمه اشاره دارد که در آن مترجم باید به حوزه تخصصی خاصی مسلط باشد. تفاوت ترجمه رسمی و تخصصی در این نکته نهفته است که در ترجمه تخصصی، دانش عمیق مترجم در موضوع مورد ترجمه اهمیت بیشتری دارد تا مجوز رسمی او. مترجمان تخصصی باید با اصطلاحات، مفاهیم و ساختارهای زبانی مربوط به آن حوزه آشنا باشند. این نوع ترجمه برای متون علمی، پژوهشی، صنعتی و تخصصی کاربرد دارد و هدف آن انتقال دقیق محتوا با حفظ مفاهیم تخصصی است.

انواع ترجمه تخصصی

تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی در گستردگی حوزه‌های تخصصی نیز مشهود است. ترجمه تخصصی به شاخه‌های متعددی تقسیم می‌شود که هر کدام نیازمند دانش و مهارت خاصی هستند. مترجم تخصصی باید علاوه بر تسلط به زبان مبدأ و مقصد، با مفاهیم و اصطلاحات تخصصی حوزه مربوطه آشنایی کامل داشته باشد تا بتواند معادل‌های دقیق و مناسب را برای اصطلاحات فنی انتخاب کند. به طور کلی انواع اصلی ترجمه تخصصی شامل موارد زیر خواهد بود:

• ترجمه پزشکی
• ترجمه حقوقی
• ترجمه فنی و مهندسی
• ترجمه اقتصادی و مالی
• ترجمه علمی و دانشگاهی
• ترجمه ادبی
• ترجمه رسانه‌ای
• ترجمه IT و فناوری اطلاعات

مقایسه ترجمه رسمی و ترجمه تخصصی

درک تفاوت ترجمه رسمی و تخصصی برای انتخاب صحیح نوع ترجمه مورد نیاز بسیار مهم است. ترجمه رسمی به اعتبار قانونی و تأیید رسمی اهمیت قائل می‌شود ولی ترجمه تخصصی بر انتقال دقیق مفاهیم تخصصی تأکید دارد. گاهی اوقات احتمال دارد به هر دو نوع ترجمه نیاز داشته باشید؛ مثلاً برای یک مدرک پزشکی که باید به صورت رسمی ارائه شود. برای اینکه به خوبی فرق این دو را بدانید، آن‌ها را به صورت کامل در جدول زیر مقایسه کرده‌ایم:

ویژگی	ترجمه رسمی	ترجمه تخصصی
مترجم	دارای مجوز رسمی از قوه قضاییه	متخصص در حوزه مربوطه
اعتبار قانونی	دارای اعتبار قانونی	فاقد اعتبار قانونی رسمی
مهر و امضا	الزامی است	الزامی نیست
کاربرد	اسناد رسمی و قانونی	متون تخصصی و علمی
هزینه	بالاتر	متغیر بر اساس پیچیدگی
زمان	زمان مشخص	بسته به حجم و پیچیدگی متن
تمرکز	صحت و مطابقت با اصل سند	دقت در انتقال مفاهیم تخصصی

ویژگی‌های مترجم رسمی

تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی از ویژگی‌های مترجمان آنها نیز قابل تشخیص است. مترجم رسمی فردی است که پس از قبولی در آزمون‌های سخت قوه قضاییه، مجوز رسمی دریافت کرده و می‌تواند ترجمه‌های خود را به صورت قانونی تأیید کند. این افراد دارای شماره مخصوص، مهر رسمی و دفتر ثبت ترجمه هستند و مسئولیت حقوقی صحت ترجمه‌های خود را بر عهده می‌گیرند. پس می‌توان ویژگی‌های اصلی مترجم رسمی را به صورت زیر بیان کرد:

• دارای مجوز رسمی از قوه قضاییه
• دارای شماره ثبت مخصوص
• دارای مهر رسمی و امضای معتبر
• آشنایی با قوانین و مقررات ترجمه رسمی
• توانایی تأیید قانونی ترجمه‌ها
• مسئولیت‌پذیری حقوقی در قبال صحت ترجمه
• آشنایی با فرمت‌های استاندارد اسناد رسمی
• توانایی تشخیص اصالت اسناد

ویژگی‌های مترجم تخصصی

تفاوت ترجمه رسمی و تخصصی در صلاحیت‌های مترجمان آنها نمایان می‌شود. مترجم تخصصی فردی است که علاوه بر تسلط به زبان‌های مبدأ و مقصد، دانش کافی در حوزه تخصصی مربوطه را داراست.برای مثال در پروژه‌های بین‌المللی، بسیاری از افراد نیازمند ترجمه زبان ایتالیایی برای امور تحصیلی یا کاری خود هستند. همچنین بخش زیادی از متقاضیان، به دلیل مهاجرت و ادامه تحصیل، به ترجمه زبان آلمانی نیاز پیدا می‌کنند. این مترجمان تحصیلات یا تجربه کاری مرتبط با حوزه تخصصی خود دارند و با اصطلاحات و مفاهیم آن حوزه به خوبی آشنا هستند.

این مترجمان تحصیلات یا تجربه کاری مرتبط با حوزه تخصصی خود دارند و با اصطلاحات و مفاهیم آن حوزه به خوبی آشنا هستند. پس می‌توان ویژگی‌های اصلی مترجم تخصصی را به صورت زیر بیان کرد:

• تسلط کامل به زبان مبدأ و مقصد
• دانش تخصصی در حوزه مورد ترجمه
• آشنایی با اصطلاحات تخصصی
• توانایی درک مفاهیم پیچیده تخصصی
• به روز بودن با پیشرفت‌های علمی حوزه تخصصی
• مهارت در پژوهش و یافتن معادل‌های دقیق
• توانایی حفظ سبک و لحن متن اصلی
• آشنایی با منابع مرجع تخصصی

فرآیند انجام ترجمه رسمی

فرآیند انجام ترجمه رسمی با مراحل مشخصی همراه است که تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی را آشکار می‌سازد. ابتدا شخص باید اصل مدرک را به دفتر ترجمه رسمی تحویل دهد. سپس مترجم رسمی پس از بررسی اصالت سند، آن را ترجمه می‌کند. در مرحله بعد، ترجمه انجام شده در سربرگ مخصوص دارالترجمه چاپ شده و مترجم آن را مهر و امضا می‌کند. شماره ثبت مخصوص نیز به ترجمه اختصاص داده می‌شود و در دفتر رسمی ثبت می‌گردد. در برخی موارد به تأیید وزارت دادگستری و امور خارجه هم نیاز خواهید داشت.

فرآیند انجام ترجمه تخصصی

فرآیند انجام ترجمه تخصصی با ترجمه رسمی متفاوت است و این موضوع تفاوت ترجمه رسمی و تخصصی را بیشتر نمایان می‌سازد. در ترجمه تخصصی، ابتدا متن مورد نظر به مترجم تخصصی مربوطه ارجاع داده می‌شود. مترجم پس از بررسی متن و آشنایی با موضوع، به پژوهش در مورد اصطلاحات تخصصی می‌پردازد. سپس ترجمه اولیه انجام شده و در مرحله بعد، ویرایش و بازبینی صورت می‌گیرد تا از صحت مفاهیم و اصطلاحات اطمینان حاصل شود. در نهایت، متن ترجمه شده تحویل مشتری می‌شود که البته فاقد مهر و امضای رسمی است.

مدارک و اسناد معمول در ترجمه رسمی

تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی در نوع اسناد و مدارکی که برای هر کدام مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز مشهود است. مدارک رسمی اسنادی هستند که برای ارائه به سازمان‌های دولتی، سفارتخانه‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز قانونی مورد نیاز هستند. این اسناد باید توسط مترجم رسمی ترجمه شوند تا اعتبار قانونی داشته باشند و در مراجع رسمی قابل استناد باشند. در واقع مدارک معمول در ترجمه رسمی شامل موارد زیر هستند:

• شناسنامه و کارت ملی
• گذرنامه و ویزا
• گواهی تولد و فوت
• سند ازدواج و طلاق
• مدارک تحصیلی (دیپلم، کارشناسی، ارشد و دکترا)
• گواهی‌های شغلی و سوابق کاری
• اسناد مالکیت و قراردادها
• وکالت‌نامه و اسناد حقوقی
• گواهی عدم سوء پیشینه
• مدارک بانکی و مالی

مزایا و معایب هر نوع ترجمه

بررسی مزایا و معایب هر نوع ترجمه می‌تواند به درک بهتر تفاوت ترجمه رسمی و تخصصی کمک کند. هر کدام از این دو نوع ترجمه برای موقعیت‌های خاصی مناسب هستند و انتخاب نادرست می‌تواند باعث اتلاف وقت و هزینه شود. شناخت نقاط قوت و ضعف هر کدام به شما کمک می‌کند تا با توجه به نیاز خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید.

مزایای ترجمه رسمی:

• دارای اعتبار قانونی در مراجع رسمی
• قابل استناد در دادگاه‌ها و سفارتخانه‌ها
• دارای شماره ثبت رسمی و قابل پیگیری
• استاندارد بودن فرمت و ساختار
• پذیرش در اکثر سازمان‌های دولتی و بین‌المللی

معایب ترجمه رسمی:

• هزینه بالاتر نسبت به ترجمه معمولی
• زمان‌بر بودن فرآیند
• محدودیت در انتخاب مترجم
• تمرکز کمتر بر جنبه‌های تخصصی متن

مزایای ترجمه تخصصی:

• دقت بالا در انتقال مفاهیم تخصصی
• استفاده از اصطلاحات تخصصی معادل
• انعطاف‌پذیری بیشتر در فرآیند ترجمه
• امکان انتخاب مترجم متخصص در حوزه مورد نظر

معایب ترجمه تخصصی:

• فاقد اعتبار قانونی رسمی
• عدم پذیرش در مراجع رسمی بدون تأیید
• دشواری در سنجش کیفیت ترجمه برای افراد غیرمتخصص
• تفاوت در کیفیت بین مترجمان مختلف

هزینه و زمان مورد نیاز در ترجمه رسمی و تخصصی

هزینه و زمان دو فاکتور مهم در انتخاب نوع ترجمه هستند که تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی را از این منظر نیز نشان می‌دهند. ترجمه رسمی هزینه ثابتی دارد که توسط کانون مترجمان رسمی تعیین می‌شود و بر اساس نوع مدرک و تعداد صفحات محاسبه می‌گردد. زمان انجام ترجمه رسمی نیز از یک تا چند روز کاری متغیر است. در مقابل هزینه ترجمه تخصصی بسته به پیچیدگی متن، حوزه تخصصی، حجم کار و مهلت تحویل فرق دارد. مترجمان تخصصی با تجربه و شناخته شده هزینه بالاتری دریافت می‌کنند.

راهکار انتخاب صحیح بین ترجمه رسمی و تخصصی

برای انتخاب درست بین ترجمه رسمی و تخصصی، باید تفاوت ترجمه رسمی و تخصصی را به خوبی درک کنید. اگر مدرک شما برای ارائه به مراجع رسمی، سفارتخانه‌ها یا دانشگاه‌های خارجی است، قطعاً به ترجمه رسمی نیاز دارید. اما اگر متن شما علمی، پژوهشی یا تخصصی است و برای استفاده شخصی یا سازمانی غیررسمی می‌خواهید، ترجمه تخصصی مناسب‌تر است. شاید در برخی موارد به هر دو نوع ترجمه نیاز داشته باشید؛ مثلاً یک مقاله پزشکی که باید به صورت رسمی ارائه شود.

جمع بندی و نکات پایانی

حتما تا به حال به خوبی با تفاوت ترجمه رسمی با ترجمه تخصصی آشنا شده‌اید. همان‌طور که مشاهده کردید، هر کدام از این دو نوع ترجمه کاربردها و ویژگی‌های خاص خود را دارند. ترجمه رسمی برای مدارک و اسناد قانونی که نیاز به تأیید رسمی دارند استفاده می‌شود و ترجمه تخصصی برای متون علمی و تخصصی که دقت در انتقال مفاهیم اهمیت بیشتری دارد کاربرد دارد. ما در دارالترجمه رسمی حکیم انواع مختلف خدمات ترجمه را در بالاترین کیفیت برای شما انجام می‌دهیم. پس می‌توانید برای دریافت اطلاعات تکمیلی با مشاوران ما تماس باشید.